16/10/2024

Tôm cảnh và quá trình lột xác của chúng !!

Tôm cảnh và quá trình lột xác của chúng !!

Giống như tất cả các loài giáp xác, tôm càng có bộ xương ngoài (vỏ) hạn chế sự phát triển của chúng. Do đó, để phát triển về kích thước, chúng phải lột bỏ lớp vỏ cũ. Nghe có vẻ như là một quá trình đơn giản nhưng không phải vậy!
Thật ra, sẽ không ngoa khi nói rằng lột xác là thời điểm căng thẳng và quan trọng nhất trong cuộc đời của con tôm. Đây là thời điểm chúng dễ bị tổn thương nhất và dễ bị chết hoặc bị đồng loại giết. Đó là lý do tại sao những người nuôi, chơi tôm cảnh phải hiểu rõ những thông tin chính xác về những gì đang xảy ra với con tôm của họ.
Trong bài viết này, Tôm cảnh thuỷ sinh sẽ giải đáp những câu hỏi phổ biến nhất liên quan đến quá trình lột xác của tôm cảnh. Bạn sẽ biết về chu kỳ lột xác của con tôm và tập tính lột xác của chúng. Làm thế nào để biết tôm cảnh của bạn sắp lột xác? Và các thông số nước trong bể nuôi của bạn có thể ảnh hưởng đến quá trình lột xác hay không?

Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

Chu kỳ lột xác

Chu kỳ lột xác ở tôm càng là một quá trình rất phức tạp, không đồng bộ và bao gồm 4 giai đoạn:
  1. Proecdysis (Giai đoạn tiền thay vỏ)
  2. Ecdysis (Quá trình lột xác)
  3. Metecdysis (Giai đoạn sau lột xác)
  4. Anecdysis (Giai đoạn giữa các lần lột xác)
Sự thật thú vị: Quá trình thay vỏ được kiểm soát bởi các hormone nội tiết và môi trường nằm trong cuống mắt của chúng.

Giai đoạn tiền thay vỏ (Proecdysis)

Đây là giai đoạn chuẩn bị ngay trước đợt thay vỏ sắp tới. Trong giai đoạn này tôm càng bắt đầu:
  • Hấp thụ mạnh mẽ canxi từ thực phẩm và môi trường,
  • Tái hấp thu canxi từ bộ vỏ xương cũ.
  • Lúc đầu, canxi đi vào tế bào da, sau đó đi đến hemolymph và vận chuyển đến dạ dày để dự trữ dưới dạng gastrolith (sỏi nhỏ nằm ở hai bên thành dạ dày).
Lưu ý: Canxi cực kỳ quan trọng đối với bất kỳ loài giáp xác nào vì đây là thành phần chính tạo nên lớp vỏ của chúng. Ví dụ, bộ xương ngoài của tôm cảnh bao gồm 50% trọng lượng khô và được khoáng hóa bằng canxi cacbonat và magiê.
  • Khi tôm càng tiếp cận giai đoạn tiền lột xác, bộ vỏ xương ngoài trải qua quá trình thoái hóa một phần, với các ion canxi bị hòa tan khỏi chất nền khoáng hóa và được chuyển qua biểu mô tích hợp đến tan máu.
  • Nói một cách đơn giản, quá trình tái hấp thu canxi trước khi thay vỏ phục vụ chủ yếu để làm suy yếu bộ vỏ xương ngoài hiện tại để chuẩn bị cho quá trình lột xác. Nếu không, tôm càng có thể gặp một số vấn đề với việc phá vỡ lớp vỏ cũ! (hiện tượng kẹt vỏ)
  • Ngoài ra, theo các nghiên cứu, một dấu hiệu khác của giai đoạn tiền thay vỏ được bắt đầu là sự tái sinh của các chi bị mất. Bất kỳ phần phụ nào bị mất sẽ bắt đầu tái sinh dưới dạng chồi chi sẽ mở ra vào thời điểm lột xác.

Ecdysis (Quá trình lột xác thay vỏ)

Giai đoạn trước khi thay vỏ kết thúc bằng hiện tượng rụng dần lớp vỏ bao cơ thể, lớp vỏ cũ bị bong ra. Để đạt được điều này, tôm càng bắt đầu bơm nước vào trong cơ thể. Theo một số nghiên cứu, nước đi vào cơ thể bằng cả đường uống và hấp thụ qua bề mặt bên ngoài.
  • Sự hấp thụ nước bắt đầu khoảng 1 giờ trước khi lột xác, tăng nhanh trong quá trình lột xác và dừng lại khoảng 1 – 2 giờ sau khi tách vỏ. Để tăng áp suất thủy tĩnh tôm cũng ngừng đi tiểu.
  • Sự hấp thụ nước phải đạt đến một con số tới hạn, vì vậy bộ vỏ xương ngoài cũ có thể bị nứt ở điểm đứt để tôm càng có thể rút cơ thể ra khỏi nó. Điểm gãy nằm ở khu vực giữa ‘cổ’ của tôm càng, chính xác hơn là ở nếp gấp da giữa mai (lớp vỏ bao đầu tôm) và bụng.
  • Đồng thời, sỏi dạ dày (sỏi canxi) rơi vào dạ dày, nơi chúng được tiêu hóa nhanh chóng trong dạ dày giải phóng canxi, được huy động thông qua tan máu để làm cứng bộ vỏ xương ngoài mới.
Lưu ý: Quá trình lột xác hoặc lột xác là giai đoạn ngắn nhất trong bốn giai đoạn. Tùy thuộc vào loài tôm càng và độ tuổi của nó, nó thường kéo dài từ vài phút đến vài giờ.

Metecdysis (Giai đoạn sau khi thay vỏ)

Giai đoạn sau lột xác là một trong những giai đoạn nguy hiểm nhất đối với tôm càng vì chúng trở nên cực kỳ dễ bị tổn thương không chỉ đối với các vết thương về thể chất mà còn đối với một số bệnh và ký sinh trùng.Khi mới thay vỏ thì lớp vỏ bảo vệ (áo giáp) còn quá mềm để có thể tự bảo vệ. Nó khiến chúng trở thành con mồi dễ dàng cho bất kỳ kẻ săn mồi nào.
Trong giai đoạn sau lột xác thay vỏ, tôm cảnh cần ẩn náu và phục hồi sức khỏe từ lần lột xác vừa xong.
Lưu ý: Tôi đã từng chứng kiến cảnh ngay cả 1 con tôm texanus cũng giết được tôm càng procambarus (dĩ nhiên là vô tình) trong giai đoạn này. Không có gì ngạc nhiên vì chúng hầu như không thể di chuyển đôi chân của mình. Trong giai đoạn sau lột xác, tôm càng cần ẩn náu và phục hồi sức khỏe từ lần lột xác trước. Có hai mục tiêu chính trong giai đoạn này:
  • Như tôi đã đề cập, tôm cảnh cần tiếp tục hấp thụ một lượng nước đáng kể để kéo dài cơ thể và tăng kích thước.
  • Lớp vỏ mềm phải được tái khoáng hóa khẩn cấp để hỗ trợ và bảo vệ.Tôm càng bắt đầu sản xuất một chất gọi là chitin synthetase, chất này rất cần thiết để tạo và làm cứng bộ xương ngoài mới.
  • 📢Ngoài ra, canxi có nguồn gốc từ sỏi dạ dày cung cấp nguồn canxi ngay lập tức cho quá trình vôi hóa các bộ phận cơ thể thiết yếu như bộ phận miệng (để tiếp tục cho ăn) và chân đi (để ẩn nấp). Sau đó, canxi được tái hấp thu và phân phối lại khắp bộ xương ngoài mới hình thành.

Giai đoạn sau khi thay vỏ kéo dài bao lâu?

  • Tôm cảnh ăn bộ vỏ xương ngoài cũ. Giai đoạn sau lột xác có thể được xác định bằng cách tăng mức độ cứng của các bộ phận khác nhau trên cơ thể.
  • Khoảng thời gian tôm lột xác cũng được xác định bởi kích thước của nó. Tôm càng nhỏ thì thời gian lột xác càng ngắn. Trong hầu hết các trường hợp, nó thường kéo dài từ 24 giờ (đối với tôm càng nhỏ và tôm của bạn) đến 3 – 5 ngày đối với tôm trưởng thành và lớn.
Mẹo: Đừng loại bỏ lớp vỏ cũ, tôm càng sẽ tiêu thụ toàn bộ bộ xương ngoài của chúng để tái chế các khoáng chất và muối cần thiết để hỗ trợ quá trình canxi hóa. Đó là lý do tại sao không nên cho tôm càng ăn trong vài ngày sau khi lột xác.

Anecdysis (Giai đoạn chuyển tiếp)

Giai đoạn giữa các lần lột xác là giai đoạn cuối cùng và dài nhất trong đó phần lớn canxi được dự trữ trong lớp biểu bì. Về cơ bản, đó là một khoảng thời gian nghỉ hồi phục và hấp thụ đủ dưỡng chất giữa các lần thay vỏ.
  • Khi con tôm càng trưởng thành, giai đoạn này thời gian càng tăng dần. Một con tôm nhỏ đang phát triển sẽ lột xác thường xuyên hơn một con tôm càng lớn đã trưởng thành.
  • Sau khi lột xác, nhu cầu trao đổi chất (để làm cứng bộ xương ngoài) đối với canxi là đặc biệt lớn. Tôm càng sử dụng canxi để tạo ra lớp vỏ mới và khỏe mạnh
Dấu hiệu tôm sắp lột xác , thay vỏ
Làm thế nào chúng ta có thể biết con tôm của bạn sắp lột vỏ? Có những dấu hiệu khác nhau có thể giúp ích cho bạn nếu bạn chú ý.

Sự khác biệt trong hành vi của tôm

Mỗi con tôm càng có một tính cách độc đáo. Chúng thường duy trì sở thích ăn một lượng thức ăn nhất định hoặc ngủ trong một khoảng thời gian nhất định. Nói chung, chúng sẽ hành động theo một cách nhất định. Vì vậy, khi chúng chuẩn bị lột xác thì tập tính của chúng sẽ thay đổi. Ví dụ:
  • Ăn : Lúc đầu, bạn có thể nhận thấy tôm của bạn ăn nhiều hơn bình thường. Sau đó sẽ ngược lại hoàn toàn, chúng bắt đầu ăn ít dần cho đến khi ngừng hẳn vài ngày trước khi thay vỏ.
  • Hành vi thờ ơ : Tôm thường ít hoạt động trước khi lột xác, thay vỏ. Chúng trở nên rất thờ ơ và lười biếng. Giống như không có gì đáng để chúng phải quan tâm đến cả.
  • Đặc điểm nhận dạng : Con Tôm của bạn bắt đầu dành nhiều thời gian hơn, Nó sẽ cố gắng tìm một khu vực vắng vẻ cách xa các bạn cùng bể.
Khác biệt về ngoại hình
  • Màu sắc của bộ vỏ xương bên ngoài :
  • Dấu hiệu sớm nhất cho thấy giai đoạn tiền thay vỏ lột xác đã bắt đầu là sự tách lớp biểu bì ra khỏi lớp biểu bì (sự tách lớp vỏ mới và vỏ cũ đôi khi có thể được nhìn thấy rõ hơn ở nơi các khớp gặp nhau). Khi nó xảy ra, màu sắc của tôm càng trở nên mờ hơn hoặc xỉn hơn.
  • Khu vực quầng mắt có đốm trắng
  • Một dấu hiệu lột xác khác là khu vực thái dương có đốm trắng đục. Tôm của bạn sẽ có đôi mắt trông hơi trắng, đục hoặc mờ.

Tái tạo chân tay

  • Có thể khó nhận ra nhưng nếu tôm của bạn trong quá trình hoạt động có những tai nạn như gãy chân,gãy càng, v.v., thì quá trình tái tạo sẽ bắt đầu. Lúc đầu, nó trông giống như một cái chân, càng nhỏ xíu xiu. Tuy nhiên, khi thời gian thay vỏ đến gần, nó sẽ phồng lên và trở nên rõ ràng hơn.
  • Hãy nhớ rằng tất cả các dấu hiệu này không phải lúc nào cũng xảy ra và đôi khi không có dấu hiệu nào xảy ra.
Bao lâu thì tôm càng lột xác?
  • Nó phụ thuộc vào loài, kích thước, tuổi của tôm càng và môi trường của chúng. Ví dụ, Procarambus Clarkii mới nở thường lột xác trong vài ngày. Tôm càng non có thể lột xác 7 – 10 ngày một lần.
  • Tôm càng trưởng thành lột xác ít thường xuyên hơn, có thể là 30 – 40 ngày hoặc thậm chí hơn. Vấn đề là tôm càng xanh trưởng thành không phát triển, chúng chỉ lột xác để tái tạo các chi bị mất.
  • Miễn là bạn cung cấp một môi trường tốt và nhiều loại thức ăn, tôm của bạn sẽ lột xác thường xuyên.
Tôm càng và các thông số pH và GH ảnh hưởng đến quá trình lột xác thay vỏ
  • Quá trình lột xác và tôm càng Điều rất quan trọng cần biết là giảm độ pH và GH có tác động tiêu cực sâu sắc đến tôm càng. Nó ảnh hưởng đến thời gian giữa các lần thay lông và làm tăng tỷ lệ chết.
  • Độ cứng chung (GH) là phép đo mức độ khoáng chất hòa tan trong nước. Nó chủ yếu được đại diện bởi canxi và magiê, do đó, “chịu trách nhiệm” cho quá trình khoáng hóa bộ xương ngoài.
  • Sức mạnh của hydro (pH) cũng ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất trong quá trình vôi hóa. Ở mức độ pH thấp, bộ xương ngoài của tôm càng trở nên quá mềm dẻo và dễ uốn.
  • Điều này là do vỏ của chúng bao gồm canxi cacbonat phản ứng với axit. Do đó, tôm càng sẽ gặp khó khăn khi phá vỡ vỏ của chúng khi đến thời điểm lột xác. Nó sẽ khiến họ căng thẳng rất nhiều và có thể dẫn đến tử vong.
  • Mặc dù hầu hết các loài tôm càng có khả năng chịu đựng độ cứng khá tốt, nhưng tốt hơn hết là bạn nên tránh các thông số nước quá khắc nghiệt. Ví dụ, nước quá cứng cũng có thể là một vấn đề đối với tôm càng. Nước cứng cũng có thể làm cho vỏ tôm quá cứng để có thể bị vỡ.
  • Nói chung, tôm càng sẽ phát triển tốt nhất ở độ cứng của nước trong khoảng từ 6 – 14 GH và pH 7,0 hoặc 8,0. Mặc dù chúng có thể chịu được nước có tính axit nhưng về lâu dài sẽ không tốt cho chúng.
Nơi lột xác và ẩn nấp của tôm càng xanh
  • Vấn đề là trong giai đoạn này tôm càng mềm, yếu và không thể chống trả. Trong tự nhiên, chúng được biết là dễ bị săn mồi và ăn thịt đồng loại trong quá trình lột xác. Trong bể cá, nó cũng xảy ra khá phổ biến.
  • Do đó, nếu tôm càng của bạn đang sống trong bể chung với cá hoặc các loài tôm càng khác, bạn sẽ phải cung cấp cho chúng rất nhiều nơi ẩn náu.
  • Đó là lý do tại sao lũa, đá, ống nhựa PVC và đồ trang trí rất quan trọng đối với một bể tôm ảnh. Nếu không, chúng có thể trở thành con mồi không chỉ của những con tôm càng khác mà ngay cả những con cá nhỏ!
Các vấn đề về lột xác thay vỏ của tôm cảnh
  • Thật không may, đôi khi vì 1 lý do nào đó tôm của bạn nuôi có thể không lột xác thành công (chúng không thể chui ra khỏi lớp vỏ cũ hoặc thậm chí không thể phá vỡ lớp vỏ). Chúng nằm nghiêng và định kỳ cố gắng uốn cong vỏ. Trong một số trường hợp, nó có thể kéo dài hàng giờ và hàng ngày.
  • Thật không may, một khi quá trình thay vỏ bắt đầu trở nên tồi tệ, chúng ta không thể làm gì để giúp chúng. Tất cả những gì chúng ta có thể làm là cố gắng chuẩn bị các yếu tố ngoại cảnh tốt nhất cho chúng, chờ đợi và hy vọng điều tốt nhất mà thôi.
Tóm lại là :
  • Quá trình tăng trưởng ở tôm càng đòi hỏi chúng thường xuyên phải trải qua sự lột xác định kỳ.
  • Do đó, nếu bạn thấy con tôm của mình mất đi một số màu sắc và không ăn nhiều, đừng hoảng sợ, đây là hành vi hoàn toàn bình thường trước khi thay vỏ.
  • Chỉ cần đừng quên cung cấp cho chúng nhiều chỗ ẩn nấp trong bể để chúng có thể lột xác an toàn.